یکی از حکایت‌های اخلاقی رایج در ادبیات فارسی به این صورت است:

حکایت “پیرمرد و درخت” روزی پیرمردی مشغول کاشتن نهال گردو بود. مردی جوان از آنجا می‌گذشت و با دیدن او خندید و گفت: “ای پیرمرد، این نهال سال‌ها طول می‌کشد تا به بار بنشیند. آیا تو که عمری ازت گذشته، امید داری میوه آن را ببینی؟” پیرمرد با لبخند پاسخ داد: “فرزندم، ما از درختانی می‌خوریم که دیگران پیش از ما کاشته‌اند. من نیز این نهال را می‌کارم تا دیگران از سایه و میوه‌اش بهره‌مند شوند.” جوان از سخن خردمندانه پیرمرد شرمنده شد و فهمید که کار نیک، حتی اگر به نفع خود انسان نباشد، ارزشی جاودان دارد. پیام اخلاقی: کار نیک و سودرساندن به دیگران، حتی اگر نتایج آن در زندگی ما دیده نشود، ارزشمند است و به یادگار می‌ماند.